Türkiye Varlık Fonu Yönetimi A.Ş.

Varlık fonları genel olarak bütçe fazlası bulunan hükümetler tarafından sermayenin korunması ve/veya yatırım getirisi elde edilmesi amaçlarıyla kurulan yatırım fonları veya kuruluşlar olarak tanımlanabilir.

Dünya’da 2005 yılından itibaren en az 40 varlık fonu kurulmuştur ve Türkiye 2016 yılında yasalaştırdığı 6741 sayılı Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketinin Kurulması İle  Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Kanun”) ile aralarında Kanada, Çin, Japonya, ABD ve Katar gibi ülkelerin bulunduğu varlık fonuna sahip ülkeler arasında yerini almıştır.

Kanun 29813 sayılı Resmi Gazete’de 26.08.2016 tarihinde yayımlanmıştır. Kanun ile Başbakanlığa bağlı, ana faaliyet konusu bu Kanunla belirtilen Türkiye Varlık Fonu (“TVF”) ve alt fonların kurulması ve yönetimi olan, profesyonel yönetim ilkelerine göre yönetilen, özel hukuk hükümlerine tabi Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi (“Şirket”) kurulmuştur.

Kanun’un 2. maddesinde Şirket’in yapabileceği iş ve işlemler tanımlanmıştır. Buna göre Şirket; stratejik yatırım planında belirtilen hedefler ile likidite, yatırım, risk ve getiri tercihlerini dikkate alarak;

• Yerli ve yabancı şirketlerin paylarının, Türkiye’de ve yurt dışında kurulan ihraççılara ait payların ve borçlanma araçlarının, kıymetli madenler ve emtiaya dayalı olarak ihraç edilen sermaye piyasası araçlarının, fon katılma paylarının, türev araçlarının, kira sertifikalarının, gayrimenkul sertifikalarının, özel tasarlanmış yabancı yatırım araçlarının ve diğer araçların alım satımını,
• Her türlü para piyasası işlemlerini,
• Gayrimenkul ve gayrimenkule dayalı haklar ile her türlü gayri maddi hakların değerlendirilmesini,
• Her türlü proje geliştirme, projeye dayalı kaynak yaratma, dış proje kredisi sağlama ve diğer yöntemlerle kaynak temini işlemlerini,
• Her türlü ticari ve finansal faaliyetleri,

ulusal ve uluslararası birincil ve ikincil piyasalarda gerçekleştirilir.

Şirket, Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihte başka hiçbir işleme gerek kalmaksızın ticaret siciline resen tescil olunmuştur.

Şirket’in kuruluş sermayesi 50 milyon TL olarak belirlenmiş ve tamamı Özelleştirme Fonu tarafından karşılanmıştır.

Bakanlar Kurulu Kararı 

Bakanlar Kurulu’nun Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketinin Yapısına ve İşleyişine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Karar’ı (“Karar”) 29883 sayılı ve 09.11.2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Karar, Kanun’un 3. maddesi uyarınca Şirket’in faaliyet ilkeleri, organizasyon yapısı ve gelirlerini tanımlamakta ve iç kontrol ve yönetici ve çalışanların hak ve yükümlülükleri gibi ilgili hususları düzenlemektedir.

i. Faaliyet ilkeleri

Şirket’in faaliyet ilkeleri Karar’ın 5. maddesinde düzenlenmektedir. Buna göre Şirket, faaliyetlerini yürütürken kurduğu ve yönettiği fonların çıkarlarını objektif iyi niyet, özen ve basiret ilkelerini esas alarak gözetir. Bu kapsamda aşağıdaki ilkelere uyulur.

• Şirket ve fon yöneticileri yatırım kararlarında; Kanun, stratejik plan, içtüzük, kuruluş belgesi ve esas sözleşme ile belirlenen yatırım ilkelerine uyar. Bu kararlar ile ilgili belgeler en az beş yıl süreyle Şirket nezdinde saklanır.
• Şirket ve fon yöneticileri, portföyleri; stratejik plan, içtüzük, kuruluş belgesi ve esas sözleşmesinde belirtilen yatırım stratejisine uygun olarak oluşturur ve yönetir.
• Fon yöneticileri portföyler için yapılan bir yatırım işleminden dolayı kendi veya üçüncü kişiler lehine komisyon, iskonto ve benzeri menfaat sağlayamaz.
• Şirket ve şirket çalışanları portföyde yer alan varlıklar üzerinde, portföy yönetimi amacı dışında, kendi veya üçüncü şahıslar lehine herhangi bir hukuki tasarrufta bulunamaz.
• Şirket, herhangi bir şekilde yanında çalışan kişilerin, olağan hizmet ilişkisi dışında Şirketin veya TVF’nin imkânlarından yararlanmak suretiyle kendi nam ve hesaplarına işlem yapmalarını önleyici tedbirleri alır.
• Şirket, yatırıma yönelik araştırma sonuçlarının ve fon yönetimi sırasında elde ettiği bilgilerin fonlardan önce Şirket veya üçüncü şahıslar lehine kullanılmasını önleyici tedbirleri alır.

ii. Organizasyon yapısı ve komiteler 

Şirket ve fonlar için gerekli birimler, yönetim kurulu kararı ile oluşturulacaktır. Bu birimlerin görev tanımları ve iş akışları yazılı hale getirilerek yönetim kurulu kararı ile onaylanması gerekmektedir.

Şirket nezdinde yılda asgari iki defa toplanacak bir danışma kurulu oluşturulacaktır. Kurulun fonksiyonu ve çalışma usulleri yönetim kurulu tarafından belirlenecektir.

Yönetim kurulu kararı ile Şirket nezdinde bir icra kurulu oluşturulabilir. Bu kurulun görev ve yetki sınırları yönetim kurulu kararı ile belirlenecektir.

TVF kapsamında kurulacak her bir alt fon için yatırım komitesi oluşturulması gerekmektedir. Yatırım komitelerinde, en az bir yönetim kurulu üyesi, genel müdür ile bir portföy yöneticisi yer alacaktır.

iii. Stratejik yatırım planı

Şirket ve bağlı şirketleri ile TVF veya TVF bünyesinde kurulacak alt fonları kapsayan üç yıllık stratejik yatırım planı, yönetim kurulu tarafından hazırlanır ve Bakanlar Kuruluna sunulacaktır.

iv. Yöneticiler ve çalışanlar

Şirket personeli; genel müdür, genel müdür yardımcıları ve ihtisas personeli ile diğer personelden oluşur.

Şirket’in yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile genel müdürü Kanunda aranan şartları taşıması gerekmektedir.

Şirketin yöneticileri ve personelin, çalışmalarında ve karar almada gerekli mesleki özen ve titizliği gösterme, çıkar çatışmalarından uzak kalma ve dürüstlük ve tarafsızlıklarını etkileyebilecek iş ve işlemlerden kaçınma yükümlülükleri bulunmaktadır.

Şirketin yöneticileri ve personeli işleri dolayısıyla öğrendikleri sırları üçüncü kişilere açıklayamazlar ve bu sırları kendilerinin veya üçüncü kişilerin menfaatine kullanamazlar.

v. TVF’nin kaynakları

Karar’ın 20. maddesi TVF’nin kaynaklarını belirlemektedir. Buna göre TVF’nin kaynakları;

• Özelleştirme Yüksek Kurulu tarafından; özelleştirme kapsam ve programında bulunan ve TVF’ye devrine karar verilen kuruluş ve varlıklar ile Özelleştirme Fonundan TVF’ye aktarılmasına karar verilen nakit fazlasından,
• Kamu kurum ve kuruluşlarının tasarrufu altında bulunan ihtiyaç fazlası gelir, kaynak ve varlıklardan, Bakanlar Kurulu tarafından TVF’ye aktarılmasına veya Şirket tarafından yönetilmesine karar verilenlerden,
• TVF tarafından yurt içi ve yurt dışı sermaye ve para piyasalarından ilgili mevzuat kapsamında yer alan izin ve onaylar aranmaksızın sağlanan finansman ve kaynaklardan,
• Para ve sermaye piyasaları dışında diğer yöntemlerle sağlanan finansman ve kaynaklardan,

oluşur.

vi. Malvarlıklarının ayrılması ve rehin veya teminat yasağı

20. maddeye göre TVF’nin mal varlığı İle Şirkete yönetilmek üzere devredilen varlık ve haklar, Şirketin mal varlığından ayrıdır. TVF’nin mal varlığı, TVF hesabına olması şartıyla para ve sermaye piyasalarından finansman temin etmek dâhil TVF ve alt fonların yapmaya yetkili olduğu faaliyetlere ilişkin iş ve işlemler haricinde teminat gösterilemez ve rehnedilemez, başka bir amaçla tasarruf edilemez, kamu alacaklarının tahsili amacı da dâhil olmak üzere haczedilemez, üzerine ihtiyati tedbir konulamaz ve iflas masasına dâhil edilemez. Şirketin üçüncü kişilere olan borçları ve yükümlülükleri ile TVF’nin aynı üçüncü kişilerden olan alacakları birbirlerine karşı mahsup edilemez.