Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nde Yapılan Değişiklikler
Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nde (“Yönetmelik”) 4 Ocak 2017 tarih ve 29938 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik ile değişiklik yapıldı.
Söz konusu Yönetmelik 2015 yılında 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun ilgili maddelerine dayanılarak aşağıda sayılan amaçlarla çıkarılmıştır:
- Reklam veren, reklam ajansları, mecra kuruluşları ve reklamcılık ile ilgili tüm kişi, kurum ve kuruluşlar ile ticari uygulamada bulunanların uyması gereken ilkeleri belirlemek,
- Bu ilkeler çerçevesinde yapılacak inceleme esaslarını belirlemek,
- Haksız ticari uygulamalara karşı tüketicileri korumak.
Yönetmelik tüketiciye yönelik her türlü ticari reklam ile haksız ticari uygulamayı kapsamaktadır. Dolayısıyla Yönetmelik gerek amacı gerek kapsamı bakımından oldukça geniş olup, tüketiciye yönelik faaliyetlerde bulunan gerçek ve tüzel kişilerin ticari reklam uygulamaları açısından büyük öneme sahiptir. Zira Yönetmeliğin dayanağı 6502 sayılı Kanunun ilgili maddelerine aykırılık halinde idari para cezası ve/veya tedbiren durdurma gibi yaptırımlar uygulanabilmektedir.
Değişiklik kapsamında Yönetmeliğin karşılaştırmalı reklamları düzenleyen 8. maddesi, ispat külfetini düzenleyen 9. maddesi ile elektronik haberleşme reklamlarına ilişkin 27. maddesinde değişiklik yapılmıştır. Aşağıda söz konusu değişiklikler açıklanacaktır:
Karşılaştırmalı Reklamlarla İlgili Değişiklik
Yönetmeliğin 8. Maddesine göre karşılaştırmalı reklamlar ancak belirtilen şartların yerine getirilmesi ile yapılabilir. Değişiklik ile aldatıcı ve yanıltıcı olmama, haksız rekabete yol açmama gibi koşullara ek olarak Reklam Kurulunca belirlenen ilkelere aykırı olmama şartı getirilmiştir. Bununla birlikte karşılaştırılan mal veya hizmetlerin aynı ihtiyaçları karşılaması ya da aynı amaca yönelik olması gerekmektedir.
Karşılaştırmalı reklamlara ilişkin rakiplere ait isim, marka, logo veya diğer ayırt edici şekil veya ifadeler ile ticaret unvanı veya işletme adlarına, bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen hükümlere uygun olması koşuluyla yer verilebileceğine ilişkin düzenlemenin yürürlük tarihi 1/1/2018’e ertelenmiştir. Aynı zamanda karşılaştırmalı reklamlarda herhangi bir kişi veya kurumun tanıklığına yer verilemeyeceği düzenlenmiştir.
Ayrıca maddeye fiyat düzenlemeleri ile etkin piyasa gücü yükümlülükleri ilgili idari otoriteler tarafından belirlenen sektörlere ilişkin reklamlarda fiyat karşılaştırması yapılamayacağı hükme eklenmiştir.
İspat Külfetiyle İlgili Değişiklik
İspat külfetini düzenleyen 9. maddeye yapılan değişiklik ile reklam verenler ticari reklamlarında yer alan iddiaların doğruluğunu ispatla yükümlü olduğu hüküm altına alınmıştır. Bununla birlikte karşılaştırmalı reklamlar ile diğer reklamların ispat külfeti bakımından ise bir farklılık oluşturulmuştur.
Değişiklikle reklamlarda yer alan doğrulanabilir olgularla ilgili tanımlamalar, iddialar ya da örnekli anlatımların; bilimsel geçerliliği olan bilgi ve belgelerle kanıtlanması gerektiği düzenlenmiştir. Karşılaştırmalı reklamlarda bu hususların kanıtlanabilmesi için ise her halükarda üniversitelerin ilgili bölümlerinden veya akredite ya da bağımsız araştırma, test ve değerlendirme kuruluşlarından bilgi ve belgelerin alınması gerekmektedir.
Elektronik Haberleşme Hizmetlerine İlişkin Reklamlar
Yönetmeliğe elektronik haberleşme hizmetlerine ilişkin reklamları özel olarak düzenleyen hükümler eklenmiştir. Bu kapsamda internet hızının veya kapsama alanının belirtilmesi durumunda; vaat edilen hızın veya kapsama alanının altyapı, coğrafi şartlar gibi etkenlere bağlı olarak değişebileceği bilgisinin ortalama tüketicinin algılayabileceği süre ve biçimde verilmesi gerekmektedir.
Yine reklamlarda test veya laboratuvar koşullarında geçerli olan internet hızlarına, tüm tüketicilerin ulaşabileceği algısı oluşturulamayacağı düzenlenmiştir. Bu hızların reklama konu olması halinde test veya laboratuvar koşullarında geçerli olduklarının belirtilmesi gerekmektedir.
Son olarak sunulan hizmette; adil kullanım kotası, hız kotası ve benzeri sınırlamaların bulunması durumunda bu husus açıkça belirtilmesi gerekmektedir.