Kurulu Gücü Azami 10 Kw’a Kadar Olan Güneş Enerjisi Panellerinden Elektrik Üretilmesine İlişkin Taslak Yayınlandı

Bilindiği üzere, 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 14. maddesi ve Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik (“Yönetmelik”) uyarınca kurulu gücü bir megavata kadar olan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri önlisans ve lisans alma ile şirket kurma yükümlülüğünden muaf olarak kurulabilmektedir.

Yönetmeliğin 7. maddesinde ise 10 kW’a kadar tip proje hazırlanması uygun görülen üretim tesislerine ilişkin başvuru ve ihtiyaç fazlası enerjinin değerlendirilmesinde izlenecek usul ve esaslar ile Bağlantı Anlaşması Çağrı Mektubu formatının Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (“EPDK”) tarafından belirleneceği düzenlenmiştir.

Açıklanan kapsamda, EPDK, 10.04.2017 tarihli duyurusu ile “Elektrik Piyasasında Tüketim Tesisi ile Aynı Ölçüm Noktasından Bağlı ve Güneş Enerjisine Dayalı Üretim Tesisleri için Lisanssız Üretim Başvurularına ve İhtiyaç Fazlası Enerjinin Değerlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslara İlişkin Taslak” (“Taslak”) metnini yayınlamıştır.

Taslağın Amacı ve Kapsamı

Yönetmelik uyarınca, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından (“Bakanlık”) yetkilendirilen kurum tarafından kurulu gücü azami 10 kW_m / 10 kW_e (10 kW dahil) tip proje hazırlanması uygun görülen, kendi tüketim tesisinin bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücüne kadar doğrudan bağlı güneş enerjisine dayalı üretim tesisleri için başvuru ve ihtiyaç fazlası enerjinin değerlendirilmesine ilişkin usul ve esasların, bu başvurulara istinaden sunulacak bilgi ve belgeler ile düzenlenecek Bağlantı Anlaşması Çağrı Mektubu formatının belirlenmesi amacıyla söz konusu Taslak hazırlanmıştır.

Bir başka ifadeyle, bu taslak ile (çatı kurulumu yapılarak) kurulu gücü azami 10 kW olan güneş enerjisi panelleri ile elektrik enerjisi üretilmesi ve ihtiyaç fazlası elektriğin şebekeye verilerek değerlendirilmesine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmektedir.

Belirtmek gerekir ki, Taslak kapsamındaki güneş enerjisine dayalı üretim tesislerine ilişkin başvurular, kurulu gücü bir megavata kadar güneş ve rüzgar enerjisine dayalı üretim tesisleri için tahsis edilen kapasiteler dışında değerlendirilmektedir. Dolayısıyla başvurular TEİAŞ tarafından duyurulan tahsis edilen maksimum GES+RES kapasitesi dışındadır.

Başvuru Prosedürü

Taslak kapsamında bağlantı başvurusu, bağlantı esasları, bağlantı ve sistem kullanımı için başvuru ile üretim tesislerinin işletmeye girmesi aşamaları düzenlenmiştir. Detaylı açıklamalarımızdan önce başvuru aşamalarına ilişkin tablomuz aşağıda paylaşılmaktadır:

a. Bağlantı başvurusu

Bağlantı başvurusu aşağıda sayılan belge ve bilgilerle birlikte İlgili Şebeke İşletmecisine yapılır:

• Lisanssız Üretim Bağlantı Başvuru Formu,
• Tüzel kişiyi temsile yetkili şahıs/şahısların “Yetki Belgeleri”,
• Üretim tesisinin kurulacağı yere ait tapu ya da asgari iki yıl süreli, ekinde imza sirküleri yer alan kira sözleşmesi,
• Birden fazla kullanıcının bulunduğu binalarda (apartman vs) apartman veya sitelerin karar defterlerinde başvuru sahibi için güneş enerjisine dayalı üretim tesisi kurulabileceğine dair karar örneğinin noter onaylı sureti,
• Çatı uygulaması kapsamında tesis edilecek olan paneller için, gerekli olması halinde, imar mevzuatı çerçevesinde sunulması gereken belgeler,
• Tüketim tesisatına ait abone (tesisat) numarası,
• Kurulacak tesisin teknik özelliklerini de gösteren Tek Hat Şeması,
• Koordinatlı aplikasyon krokisi,
• Faaliyet yasağına ilişkin beyan.

b. Bağlantı başvurusunun değerlendirilmesi

Tam ve eksiksiz olarak yapılan başvurular hakkında, İlgili Şebeke İşletmecisi tarafından başvurunun yapıldığı ayı takip eden ayın ilk 20 günü içerisinde GES’lerin toplam kapasitesine ilişkin istisna hali dışında başkaca bir işlem tesis edilmeksizin olumlu bağlantı görüşü oluşturulur ve Çağrı Mektubu düzenlenir. Dolayısıyla bağlantı esaslarının varlığı ile tam ve eksiksiz bir başvurunun bulunması halinde İlgili Şebeke İşletmecilerine olumlu görüş verme yükümlülüğü getirilmiştir.

Başvurusu hakkında Çağrı Mektubu düzenlenen kişilere ait bilgiler, bağlantı görüşünün oluşturulduğu ayın son 10 günü içerisinde İlgili Şebeke İşletmecisinin internet sayfasında duyurulur. Söz konusu duyurunun internet sayfasında yayınlandığı tarihten itibaren 45 gün içerisinde teslim alınmayan Çağrı Mektubu hükümsüz hale gelir.

Tam ve eksiksiz başvuruda bulunmayan kişilere ait bilgiler de yukarıda belirtilen şekilde başvuruya konu ayın son 10 günü içerisinde duyurulur.

Olumlu ya da olumsuz sonuçlandırılan başvurular hakkında başvuru sahiplerine ayrıca bildirim yapılmayacağından İlgili Şebeke İşletmecisinin duyurularının takibi önem taşımaktadır.

c. Bağlantı ve sistem kullanımı için başvuru

Yukarıda belirtildiği üzere internet sayfasında yayın tarihinden itibaren 45 gün içerisinde Çağrı Mektubunun teslim alınması gerekmektedir. Çağrı Mektubunun başvuru sahibine tebellüğ edildiği tarihten itibaren 90 gün içerisinde proje onayının tamamlanması gerekmektedir.

Bu doğrultuda başvuru sahipleri 90 günlük süre içerisinde başvurusuna konu üretim tesisi projesini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına veya Bakanlığın yetki verdiği kuruma onaylattırmak ve onaya ilişkin belgeyi İlgili Şebeke İşletmecisine sunmakla yükümlüdür. Bu süre içerisinde proje onayının alınamaması halinde, İlgili Şebeke İşletmecisine yazılı olarak başvurularak 30 gün ilave süre talep edilebilir.

Süresi içerisinde proje onayının alınmaması halinde Çağrı Mektubu hükümsüz hale gelir.

d. Bağlantı anlaşmasının imzalanması

Proje onay işlemi tamamlanarak İlgili Şebeke İşletmecisine başvuruda bulunulması halinde 15 gün içerisinde Bağlantı Anlaşması imzalanır.

e. Geçici kabul işlemlerinin yapılması

Bağlantı Anlaşmasının imza tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde üretim tesisinin geçici kabul işlemlerinin yapılması zorunludur. Aksi halde Bağlantı Anlaşması kendiliğinden hükümsüz hale gelir.

Mevcut bir tüketim tesisi (bina) bulunmaması halinde, kurulması planlanan tüketim tesisine ilişkin inşaat ruhsatı ve/veya inşaat ruhsatı yerine geçen belgenin geçici kabulden önce sunulması zorunludur.

f. İşletmeye girme ve ihtiyaç fazlası enerjinin değerlendirilmesi

Geçici kabulün tamamlanması ile üretim tesisi işletmeye girer ve üretim tesisi sahibi kişilerin başvuruda bulunmasını takip eden 10 gün içerisinde İlgili Şebeke İşletmecisi ile Sistem Kullanım Anlaşması imzalanır. İhtiyaç fazlası enerjinin değerlendirilmesine ilişkin işlemler Sistem Kullanım Anlaşmasının imzalandığı tarihten itibaren görevli tedarik şirketi tarafından başlatılır.

Bağlantı Esasları ve Birden Fazla Başvuru

Bağlantı esasları Taslağın 5. maddesinde düzenlenmektedir. Buna göre:

• Üretim tesisinin kurulu gücü, başvuru ile ilişkilendirilecek tüketim tesisatının bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünden fazla olamaz,
• Üretim tesisi ile ilişkilendirilecek her bir tüketim aboneliği için bu usul ve esaslar kapsamında bir adet başvuru yapılabilir,
• Başka bir lisanssız üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim aboneliği ile bu usul ve esaslar kapsamında başvuru yapılamaz.

Maddede yer alan usul ve esaslar çerçevesinde kurulacak olan üretim tesisi, ilgili tüketim tesisinin ölçüm noktasından dağıtım sistemine bağlanır. Aynı ölçüm noktasından bağlı olmayan başvurular Taslak’ta yer alan usul ve esaslar kapsamında değerlendirilmeyecektir.

Diğer yandan bağlantı esasları kapsamında bağlanacak GES’lerin toplam kapasitesi, bu GES’lerin bağlı olduğu dağıtım transformatörünün İlgili Şebeke İşletmecisine ait bir transformatör olması halinde transformatör gücünün yüzde ellisini geçemez. Transformatörün başvuru sahibine ait olması durumunda ise söz konusu kapasite transformatör gücü kadar olur.

Bir dağıtım transformatörüne birden fazla başvuru halinde izlenecek yol ise Taslağın 6. Maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre birden fazla başvuru olması ve dağıtım transformatöründe yeterli kapasite olmaması halinde; olumlu bağlantı görüşünün oluşturulmasında başvuru sahibinin son bir yıl içindeki tüketim miktarının diğer başvurulardan yüksek olması kriteri uygulanır. Bir yıllık tüketimi olmayan başvuru sahiplerinin yıllık tüketimleri mevcut aylık tüketimlerinin ortalaması dikkate alınarak yıllık bazda, sadece bir aylık tüketiminin olması halinde bu tüketimi dikkate alınarak yıllık bazda hesap edilir. Bir aylık tüketimi olmayan tüketim noktaları ile inşa aşamasındaki tesisler için yapılan başvurularda proje değerleri dikkate alınarak en yakındaki benzer abonelerin tüketimlerine göre hesap yapılır. Yapılan değerlendirme sonucunda, birden fazla başvurunun aynı tüketim değerini sağlaması durumunda İlgili Şebeke İşletmecisine başvuru tarihi sıralamada esas alınır.

İhtiyaç Fazlası Enerjinin Tespiti, Faturalandırılması ve Değerlendirilmesi

İhtiyaç fazlası enerjinin tespiti, faturalandırılması ve değerlendirilmesi Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik ve bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin Tebliğ çerçevesinde gerçekleştirilecektir.

Kapasite Duyuruları

Yukarıda belirtildiği üzere bu Taslak kapsamında yapılacak başvurular TEİAŞ tarafından duyurulan tahsis edilen maksimum GES+RES kapasitesi dışında değerlendirilecektir. Bu doğrultuda dağıtım şirketleri ile OSB dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler, ilgili dağıtım bölgesinde Taslak’ta yer alan usul ve esaslar çerçevesinde bağlantı kapasitelerine ilişkin bilgileri her ayın yirmibeşinde kendi internet sayfalarında yayınlamakla yükümlüdür.

Elektrik piyasasında lisanssız elektrik üretimi ile ilgili mevzuat hususunda daha detaylı bilgi ve sorularınız için info@engblaw.com adresinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.

[1] İlgili şebeke işletmecisi: İlgisine göre dağıtım şirketini veya OSB dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi.