690 Sayılı KHK ile Boşanma Kararlarının Tanınması Yönünden Nüfus Hizmetleri Kanununda Değişiklik Yapıldı
29.04.2017 tarih ve 30052 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 690 sayılı KHK ile 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nunda önemli bir değişiklik yapılmıştır. Kanuna eklenen 27/A maddesi ile yabancı ülkelerde verilen boşanma, evliliğin butlanı, iptali veya mevcut olup olmadığına yönelik kararların gerekli şartları taşıması ve tarafların birlikte başvuru yapmaları halinde nüfus kütüğüne tescil edilmesi imkanı getirilmiştir. Bu doğrultuda tanıma davası açılmaksızın kararlar nüfus kütüğüne tescil edilebilecektir.
Maddenin uygulanmasına ilişkin detaylar Bakanlık tarafından çıkarılacak Yönetmelikle belirlenecektir. Kanuna eklenen 27/A maddesi aşağıdaki gibidir:
“Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca verilen boşanma kararlarının nüfus kütüğüne tescili
MADDE 27/A – (1) Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin olarak verilen kararlar; bizzat veya vekilleri aracılığıyla tarafların birlikte başvurması, verildiği devlet kanunlarına göre konusunda yetkili adlî veya idarî makam tarafından verilmiş ve usulen kesinleşmiş olması ve Türk kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması şartlarıyla nüfus kütüğüne tescil edilir.
(2) Nüfus kütüğüne yapılacak tescil işlemleri, yurt dışında kararın verildiği ülkedeki dış temsilcilikler, yurt içinde ise Bakanlık tarafından belirlenen nüfus müdürlükleri tarafından yapılır.
(3) Bu maddede sayılan şartlar yerine getirilmediği gerekçesiyle tescil talebi reddedilen kararların Türkiye’de tanınması, 27/11/2007 tarihli ve 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun uyarınca yapılır.
(4) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık tarafından yönetmelikle belirlenir.”
Tescil Şartları
Maddeye göre sayılan şartların bulunması halinde yabancı ülkede boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin olarak verilen kararlar nüfus kütüğüne tescil edilir:
- Verildiği devlet kanunlarına göre konusunda yetkili adlî veya idarî makam tarafından verilmiş ve usulen kesinleşmiş olması ve
- Türk kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması,
- Bizzat veya vekilleri aracılığıyla tarafların birlikte başvurması.
Dolayısıyla kararın öncelikle yetkili makam tarafından verilmiş olması ve usulen kesinleşmiş olması şartı aranmaktadır. Usulen kesinleşme kararın verildiği ülke kanunları uyarınca belirlenecek ve kararın bu kesinleşmeyi gösterir nitelikte olması gerekecektir.
Türk kamu düzenine aykırılık geniş bir kavram olduğundan, kararın bu açıdan dikkatli ve özenli bir şekilde incelenmesi önem taşımaktadır. Örneğin boşanma kararlarının tanınması için açılan davalarda yargılama sırasında davalı eşin savunma hakkının ağır bir biçimde ihlal edilmiş olması kamu düzenine aykırılık olarak değerlendirilmiştir.
Kararın nafaka, velayet gibi tenfiz talepli dava açılması gerektirir hususları içermesi halinde başvuru imkanının bulunup bulunmadığı hususunda ise maddede açıklık bulunmamaktadır.
Nüfus kütüğüne tescil başvurusu için tarafların bizzat veya vekilleri aracılığıyla birlikte başvurması gerekmektedir.
Tescil Makamı
27/A maddesine göre, tescil işlemleri yurt dışında kararın verildiği ülkedeki dış temsilcilikler, yurt içinde ise Bakanlık tarafından belirlenen nüfus müdürlükleri tarafından yapılır. Yurt içinde Bakanlık tarafından henüz belirlenen yetkili nüfus müdürlükleri ilan edilmemiştir.
Tescil Talebinin Reddi
Tescil talebinin reddi halinde, taraflardan birinin Türkiye’de açacağı tanınma davası yoluyla kararların nüfus kütüğüne tescili talep edilebilecektir. Boşanma kararlarının tanınması konusunda detaylı bilgi için bu konudaki makalemizi aşağıda yer alan linkten inceleyebilirsiniz.
www.engblaw.com/yabanci-ulkede-verilen-bosanma-kararlarinin-taninmasi-davasi/
Yönetmelik
Maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenleyen yönetmelik yürürlüğe girmiş olup, başvurular hakkında detaylı bilgi için info@engblaw.com adresinden iletişime geçebilirsiniz.