Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinde Yapılan Değişiklikler
Bilindiği üzere 2872 sayılı Çevre Kanunu uyarınca gerçekleştirmeyi plânladıkları faaliyetleri sonucu çevre sorunlarına yol açabilecek kurum, kuruluş ve işletmeler, Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu veya proje tanıtım dosyası hazırlamakla yükümlüdürler. 25.11.2014 tarihli Çevresel Etki Değerlendirmesi (“ÇED”) Yönetmeliğinde (“ÇED Yönetmeliği”) bu süreçte uyulacak idari ve teknik usul ve esasları düzenlemektedir.
27 Mayıs 2017 tarihinde yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Değişiklik Yönetmeliği”) ile ÇED Yönetmeliği’nde önemli değişiklik ve düzenlemeler yapılmıştır.
Değişiklik Yönetmeliği ile incelendiğinde genel olarak rüzgar ve güneş enerjisi alanında ÇED sürecinin uygulanacağı projelerin kapsamının genişletildiği ve ayrıca ÇED başvuruları sonuçlanmadan teşvik, onay, izin ve ruhsat süreçlerine başvurulmasına imkan tanındığı görülmektedir. Diğer yandan ÇED raporu inceleme ve değerlendirme süreçlerini hızlandırıcı düzenlemelerin yapıldığı, bununla birlikte kısalan süreler sebebiyle yatırımcıların iş yükünün artabileceği anlaşılmaktadır. Değişiklik Yönetmeliği ile getirilen düzenlemeler aşağıda detaylı olarak açıklanmaktadır.
GES ve RES Projelerinde ÇED Kapsamının Genişletilmesi
“Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesi” olan EK-1, ÇED Yönetmeliği uyarınca ÇED Başvuru dosyası ve raporu hazırlanarak ÇED Olumlu Kararı alınarak gerçekleştirilebilecek projeleri içermektedir.
Değişiklik Yönetmeliği ile “Kurulu gücü 10-50 MWm olan rüzgâr enerji santralleri” cümlesi “Türbin sayısı 20 adet ve üzerinde veya kurulu gücü 50 MWm ve üzerinde olan rüzgar enerji santralleri” olarak değiştirilmiştir. Yine bu kapsamda “Kurulu gücü 10 MWe ve üzeri güneş enerjisi santralleri” cümlesi “Proje alanı 20 hektar ve üzerinde veya kurulu gücü 10 MWe ve üzerinde olan güneş enerji santralleri” olarak değiştirilmiştir.
Görüldüğü üzere EK-1’de yer alan eşik değer hem GES hem RES projeleri için yükseltilmiş bununla beraber eşik değerlerin belirlenmesinde türbin sayısı ve proje alanı büyüklüğü kıstasları da getirilmiştir. Dolayısıyla RES projesinin 50 MWm altında olması ve fakat türbin sayısının 20 adet olması halinde EK-1 uyarınca ÇED sürecinin yürütülmesi gerekecektir.
“Seçme-Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi“ olan EK-2 ise ÇED Yönetmeliği kapsamında proje tanıtım dosyası hazırlanarak “ÇED Gereklidir” veya “ÇED Gerekli Değildir” kararı alınması gereken projeleri içermektedir.
Değişiklik Yönetmeliği ile “Kurulu gücü 10-50 MWm olan rüzgâr enerji santralleri” cümlesi “Türbin sayısı 5 adet ve üzerinde veya kurulu gücü 10 MWm ve üzerinde 50 MWm altında olan rüzgar enerji santralleri” olarak; “Kurulu gücü 1-10 MWe olan güneş enerjisi santralleri, (çatı ve cephe sistemleri hariç)” cümlesi ise “Proje alanı 2 hektar ve üzerinde veya kurulu gücü 1 MWe ve üzerinde olan güneş enerji santralleri (çatı ve cephe sistemleri hariç)” olarak değiştirilmiştir. Yine EK-2’ye de eşik değerlerin belirlenmesinde türbin sayısı ve proje alanı büyüklüğü kıstasları yansıtılmıştır.
Teşvik, Onay, İzin, Yapı ve Kullanım Ruhsatı Başvuruları
ÇED Yönetmeliğinde yer alan bu düzenlemeye tabi projeler için “ÇED Olumlu” veya “ÇED Gerekli Değildir” kararı alınmadıkça projelerle ilgili teşvik, onay, izin, yapı ve kullanım ruhsatı verilemeyeceği düzenlemesi korunurken 6. maddenin üçüncü fıkrasına eklenen cümle ile ÇED süreci devam ederken teşvik, izin, onay ve ruhsat başvurularının yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.
ÇED Süreciyle İlgili Değişiklikler
ÇED süreci, ÇED başvuru dosyasının hazırlanması ile başlamakta ve ÇED Raporu hazırlanarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığına sunulması sonrasında ÇED Olumlu veya ÇED Olumsuz kararının verilmesi ile sona ermektedir. Değişiklik Yönetmeliği ile bu süreci hızlandırıcı düzenlemeler getirilmiştir.
ÇED Yönetmeliği’nin 10. maddesinde yapılan değişiklikle, Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlar tarafından özel formatın veriliş tarihinden itibaren on sekiz ay olan ÇED Raporunun Bakanlığa sunulma süresi on iki aya indirilmiştir. Değişiklik Yönetmeliği öncesi Bakanlık tarafından yapılan inceleme sonucu ÇED raporunun iadesi halinde üç ay olan düzeltme süresi ise bir ay olarak değiştirilmiştir.
ÇED Yönetmeliği’nin 12. maddesi uyarınca komisyon incelemesi aşamasında inceleme ve değerlendirmesi durdurulan ÇED raporları bakımından eksikliklerin tamamlanması veya gerekli düzeltmelerin yapılması için azami süre on iki ay olarak belirlenmiştir. Ayrıca bu inceleme sırasında ÇED raporunda yapılan incelemelerin, hesaplamaların ve değerlendirmelerin yeterli düzeyde veri, bilgi ve belgeye dayandırılıp dayandırılmadığının da dikkate alınacağı belirlenmiştir.
ÇED Yönetmeliği’nin 13. maddesinde komisyon aşamasından sonra Bakanlığa sunulan ÇED raporunda eksiklik tespit edilmesi hali de hüküm altına alınarak, bu durumda eksikliklerin doksan takvim günü içerisinde tamamlanması gerektiği aksi halde ÇED sürecinin sonlandırılacağı düzenlenmiştir.
Kapasite Artışları
ÇED Yönetmeliği’ne eklenen 20. madde ile ise kapasite artışları düzenlenmiştir. Kapasite artışı halinde ÇED Olumlu ve ÇED Gerekli Değildir kararları açısından eşik değerlerin hesaplanmasında izlenecek yöntem belirlenmiş ve planlanan projenin etkilerinin mevcut karara esas çevresel etkiler ile birlikte kümülatif olarak değerlendirileceği düzenlenmiştir.
ÇED Yönetmeliği ve ilgili diğer mevzuat hakkında sorularınız için info@engblaw.com adresinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.